Top in logistiek De eerste 100
Juni is de maand van de Top 100 Logistiek Dienstverleners. Zojuist is de nieuwe lijst 2021 verschenen met de honderd grootste, of meest vooraanstaande bedrijven in deze dynamische sector. Veel verschuivingen zijn er door overnames en omdat het onafhankelijk panel van experts de bedrijven innovatie zwaar(der) heeft laten meetellen. Kees Verweij, partner Buck Consultants International, verzorgt al twintig jaar de coördinatie en weet hoe de Top 100 altijd met gemengde gevoelens wordt ontvangen. Want waar stijgers zijn, zijn ook dalers. Zijn visie in vijf korte video's.
‘Nieuwe koploper heeft bijzondere innovatieprogramma’s’
DSV Solutions heeft DHL Supply Chain van de eerste plek verdrongen. Dat is volgens Verweij hoofdzakelijk te danken aan grote overnames die het concern heeft gedaan – eerst Panalpina, daarna Agility. Maar er is meer. “Als internationale speler doet DSV heel veel aan innovatie”, zegt Verweij. “Ze zetten customer platforms op, ze werken met delivery management software en ze gebruiken inmiddels ook machine learning. Omdat ze hebben aangekondigd wellicht ook Schenker Logistics in te lijven – de nummer vijf van de lijst dit jaar – zou het zomaar kunnen dat DSV nog heel lang bovenaan staat. Maar dat is koffiedik kijken.” De top tien van de lijst dit jaar is sowieso volop in beweging. Geen enkele partij staat op dezelfde plek als vorig jaar. Er zijn twee nieuwe binnenkomers: PostNL (de logistieke tak) en Simon Loos (na de fusie met Peter Appel Transport). Verder hebben Ceva Logistics (nummer 3) en XPO Logistics (nummer 4) stuivertje gewisseld. Schenker Logistics is opgeklommen van plek 9 naar 5, waardoor andere grootmachten een stapje terug moesten doen.
_w1462_h822_1.jpg)
‘Meesten zijn verbazend goed de coronacrisis doorgekomen’
Anders dan verwacht zijn de meeste logistiek dienstverlener de coronacrisis tot nu toe zonder grote problemen doorgekomen. “Tot vorig jaar mei-juni zagen we echt een dip in het transportvolume bij de meerderheid van de bedrijven. Maar als je kijkt zie je dat volumes vaak al weer hoger zijn, dan twee jaar geleden rond deze tijd.” “Opmerkelijk was dat in 2020 nog 62 procent een afname van het transportvolume kende, maar dat in 2021 een ruimte meerderheid, namelijk 70 procent, juist een toename van het transportvolume noteerde. Een totale omslag in het vervoerde volume dus en opnieuw een bewijs, dat logistieke dienstverleners flexibel inspelen op de wensen van de markt.” Volgens Verweij blijkt wederom, dat de logistieke sector een cruciale rol vervult in de economie. “Vooral in de foodretail, maar ook in de e-commerce groeien de online bestellingen in zo’n beetje alle sectoren als kool. Dat betekent volop kansen op groei voor innovatieve logistieke dienstverleners. Dit zien we allemaal terug in de nieuwe Top 100 Logistieke Dienstverleners 202.”
‘Indexscore laat zien hoe toonaangevend bedrijven echt zijn’
Al een paar jaar komt de samenstelling van de Top 100 Logistiek Dienstverleners tot stand met een indexscore gebaseerd op vijf indicatoren: (1) de netto omzet, (2) het aantal vaste medewerkers, (3) het aantal vierkante meter warehousing in Nederland, (4) de mate van duurzaam transport, duurzame warehousing en innovaties in arbeid en scholing, (5) de mate van innovaties in smart warehousing, digitale platforms en ketenregie. De eerste drie indicatoren tellen voor 70 procent in de indexscore, terwijl de andere twee innovatie-indicatoren voor 30 procent meetellen. Dit betekent in de praktijk dat MKB-ers, die zich meer dan gemiddeld toeleggen op innovatie sneller in aanmerking komen voor een notering in de Top 100. Deze aanpak laat zien hoe groot de onderlinge verschillen zijn. Opmerkelijk is bijvoorbeeld dat de kloof tussen de nummer 1 en 10 een stuk groter is (zes- tot zevenvoudige) in vergelijking met het gat tussen de nummer 50 en nummer 100. Verweij: “De top tien spelers zijn ook echt een stuk groter dan de bedrijven die je in het midden van de lijst of aan het einde tegen komt. Juist de groep onderin kan zich enorm onderscheiden op het gebied van innovatie. Enkele van hen komen hoog binnen op de lijst, dankzij speciale innovatietrajecten op bijvoorbeeld het gebied van arbeid en scholing.”
‘Digitalisering staat in dienst van andere doelen, zoals ketenregie’
Veel van de Top 100 bedrijven – de meesten eigenlijk – zijn op één of andere manier wel bezig met digitalisering. Dan gaat het om bijvoorbeeld platforms om klanten meer inzicht te geven in processen, end-to-end visibility in de keten, maar ook automatisering met behulp van robots en om communicatie met de chauffeurs onderweg via apps. “Maar digitalisering wordt wel ingezet om logistieke processen te verbeteren”, constateert Verweij. “Betere belevering aan de klant, data delen en bewerken om ketenregie op te pakken. Denk daarnaast aan control towers, die internationaal worden toegepast. Ook het contact met alle medewerkers komt door digitalisering op een hoger plan. Dus digitalisering staat inderdaad voorop, maar dat betekent niet dat duurzaamheid op de achtergrond geraakt. Zeker niet. In Nederland lopen we wereldwijd voorop met duurzame warehouses. En kijk maar eens naar duurzaam transport, met belevering via vrachtfietsen en elektrische voertuigen in de last mile delivery. De eerste investeringen in waterstoftrucks zijn ook al gedaan. Duurzaamheid is een belangrijk thema, hoog op de agenda van logistiek dienstverleners.”
‘Arbeid en scholing krijgt momenteel buitengewoon veel aandacht’
Juist omdat de logistiek dienstverleners sneller over de coronacrisis dip heen lijken te zijn, doemen de problemen van voor de crisis weer onverminderd op. Verweij zegt dat logistiek dienstverleners veel moeite doen om mensen binnen te krijgen en om ze te behouden. “Ze zitten in op zijinstromers waar dat kan, op mensen met afstand tot de arbeidsmarkt, samen met regionale organisaties. Ik zie de logistiek op dat punt echt als een voorloper.” Jarenlang hebben logistiek dienstverleners maximaal ingezet op flexwerk. Maar de maatschappelijke discussie daarover is in volle gang. De trend is onmiskenbaar van flex naar vast. “Dat klopt. Bedrijven doen echt hun best om mensen die goed presteren aan zich te binden. Sommige bedrijven zetten – ook samen met anderen – een pool van flexmedewerkers op om daar gebruik van te maken als er sprake is van seizoensinvloeden bijvoorbeeld. Het is zaak dat de logistiek een goed antwoord weet te vinden op de nieuwe maatschappelijke werkelijkheid.” Technologie kan helpen om mensen sneller inzetbaar te maken. “Bijvoorbeeld de technologie van serious gaming. Daar zijn al mooie voorbeelden van. Ook de aandacht voor oudere medewerkers neemt toe. Dat geldt tevens voor het aanhaken van chauffeurs, die ver van huis hun werk moeten doen, zodat ze betere feedback kunnen geven en beter worden aangestuurd.”
