De BREEAM beoordelingsmethode is sinds de introductie in 2009 niet meer weg te denken bij de bouw van nieuwe distributiecentra in Nederland. Het uiteindelijke BREEAM-duurzaamheidscertificaat wordt verleend aan de hand van een onafhankelijke beoordelingsmethode variërend van één ster tot vijf sterren (Outstanding).
In de logistiek is BREEAM inmiddels zo ver doorgevoerd dat het streven naar het hoogst haalbare, Outstanding, steeds populairder wordt.
In het hoge noorden zijn ze maar wat trots dat logistiek dienstverlener Oldenburger Fritom in de race is voor de International BREEAM Awards 2020 die 2 maart aanstaande wordt uitgereikt in Londen. De logistiek dienstverlener uit Veendam dankt de nominatie aan het feit dat het nieuwe distributiecentrum vorig jaar een extreem hoge BREEAM-score van 97,3 procent behaalde. Dit is de hoogste score ooit volgens de laatste en strengste beoordelingsnorm van BREEAM stammend uit 2014. Die prestatie zorgt er ook voor dat het pand van de Groningse logistiek dienstverlener op een eervolle vierde plaats staat op de ranglijst van hoogst scorende BREEAM-NL Nieuwbouw panden in Nederland.
In een interview met Logistiek liet Frans Andeweg, manager algemene zaken bij Oldenburger Fritom, onlangs weten dat bij de realisatie van dit dc de lat echt hoog is gelegd. “Los van Outstanding, die pas wordt verkregen bij een minimale score van 85 procent, wilden we ondanks alle complexiteit die er omheen zit, gaan voor een maximale eindscore.” Na de oplevering van het dc – dat binnen een jaar tijd werd gerealiseerd – leek het erop dat de eindscore op het oplevercertificaat van de Dutch Green Building Council (DGBC) zou uitkomen op 92 procent. Dat werd dus uiteindelijk 97,3 procent.
Andeweg zegt hierover: “Dit pand is dus niet een beetje Outstanding, maar volwaardig vijf sterren Outstanding. Wat ik hier zelf daar zo knap aan vind, is dat wij praktisch alles zelf hebben moeten uitzoeken om tot deze eindscore te komen.” Dat uitzoekwerk heeft er ook voor gezorgd dat Oldenburger Fritom het maximale aan subsidies wist binnen te halen. Andeweg: “Denk hier bij aan de EIA, MIA en SDE+ subsidies. Dat was een flink subsidiebedrag maar dat weegt niet op tegen het totale bedrag dat is geïnvesteerd in de nieuwbouw. Dat is ook uiteindelijke de keuze die we gemaakt hebben door te gaan voor de hoogste vorm van duurzaamheid.”
Frans Andeweg benadrukt dat de hoogste BREEAM score niet even in een achternamiddag is te behalen. “Op sommige punten gaat het echt veel ver. Zo moet bijvoorbeeld de aan en afvoer van bouwmaterialen direct al gescheiden worden, er moet een levenscyclusanalyse worden uitgevoerd op de materialen, de ecologische situatie rondom de bouwlocatie moet onderzocht worden en het duurzame mobiliteit moet gestimuleerd worden door het faciliteren van carpool mogelijkheden en fietsen. Deze duurzaamheidsopgave heeft niet alleen impact op een pand maar ook op je totale bedrijfsvoering.”
Duurzaam ondernemen is een van de speerpunten van warenhuisketen De Bijenkorf. In dit streven hoort ook een duurzaam dc en daar is de retailer ruimschoots in geslaagd met een nieuw semi-geautomatiseerd omnichannel distributiecentrum in logistieke hotspot nummer 1 Tilburg. Het dc van 82.000 vierkante meter is op maat ontwikkeld en gerealiseerd voor Ingram Micro, al jaren de logistiek dienstverlener van de Bijenkorf. Tijdens de opening van het dc eind augustus vorig jaar ontvingen ontwikkelaar en verhuurder HVBM Vastgoed en de huurders logistiek dienstverlener Ingram Micro en de Bijenkorf uit handen van BREEAM Adviseur Quadrant4 ook het BREEAM certificaat met daarop een score van 85,3 procent, net voldoende voor een Outstanding label. In- rondom en op het dc zijn tal van duurzaamheidsmaatregelen genomen.
Het dak van het Bijenkorf dc is voorzien van zonnepanelen die ruim 3 Megawatt aan elektriciteit opwekken, voldoende om zowel de huurders van het gebouw alsmede ruim 600 huishoudens te voorzien van stroom. Het pand is energieneutraal, wat zoveel betekent dat er geen gebruik wordt gemaakt van aardgas. Daarnaast wordt het gebouw door toepassing van warmtepompen en een WKO-installatie (warmte- en koudeopslag) duurzaam gekoeld en verwarmd. In het pand hangt alleen energiezuinige led-verlichting. Bijkomende maatregelen zijn de toiletspoeling en bewatering van de groenvoorziening waar alleen regenwater voor wordt gebruikt. Daarnaast zijn er rond het dc samen met een ecoloog diervriendelijke voorzieningen aangelegd en voor elektrische auto’s zijn laadvoorzieningen gerealiseerd.
Ruim een jaar geleden nam Lidl één van zijn grootste distributiecentra in Europa in gebruik. Het dc op bedrijventerrein Park15 in het Gelderse Oosterhout is 7,5 voetbalvelden groot, kost circa 90 miljoen euro en heeft een oppervlakte van ruim 55.000 vierkante meter. Bij elke nieuw distributiecentrum legt Lidl haar duurzaamheidsambitie weer hoger ten opzichte van de andere duurzame distributiecentra die de discounter heeft in onder meer Heerenveen (2013) en Waddinxveen (2017).
Van alle distributiecentra in Nederland is het distributiecentrum in Oosterhout de meest duurzame van Lidl in Nederland. In november 2017 heeft het project een BREEAM-certificaat ‘Outstanding’ voor de ontwerpfase ontvangen met een percentage van 95,3 procent. Om dit hoogste BREEAM-certificaat te behalen is een percentage van minimaal 85 procent nodig. Hiermee is dit distributiecentrum tegelijk ook één van de meeste duurzame in Nederland.
Er liggen 2.700 zonnepanelen op het dak en dit jaar worden dat aantal waarschijnlijk uitgebreid naar 8.000. Ook wil Lidl graag een windmolen op het eigen terrein gebruiken. Het gasloze gebouw is ontworpen om uitsluitend opgewekte energie te hergebruiken. Dit distributiecentrum beschikt over een uniek accupakket van 1 megawatt, waarmee Lidl door slimme koeltechniek pieken en dalen op het elektriciteitsnetwerk kan opvangen. Hiermee kunnen in theorie 7.000 huishoudens worden voorzien van stroom.
In combinatie met de koeltechniek kan het distributiecentrum de pieken en dalen in het stroomnetwerk opvangen. Daarvoor is Lidl ook een samenwerkingsverband aangegaan met Liander. Op het moment dat de netwerkbeheerder een piek ziet aankomen in het stroomverbruik dan verbruikt Lidl alleen stroom uit het accupakket.
Lidl is nog een stap verwijderd voordat dit dc officieel kan worden beschouwd als de meest duurzame van Nederland. Dat zou betekenen dat het andere duurzame Lidl-dc in Waddinxveen – dat in 2016 in gebruik werd genomen – wordt voorbijgestreefd. Om dit te behalen moet het oplevercertificaat Outstanding nog worden behaald. “We hebben dus nog niet het hoogst haalbare bereikt. Dat is wel mogelijk maar dan zijn we afhankelijk van de belofte van het verkrijgen van een windmolen. De vergunning hiervoor laat nog op zicht wachten, maar met deze windmolen zullen wij beschikken over het meest duurzame dc van Nederland. We verwachten dat op korte termijn alsnog te kunnen realiseren”, zegt Jeroen Hillen, head of projects bij Lidl Nederland.
Het is maar de vraag of het Lidl dc in Oosterhout lang de status van het ‘meest duurzame dc van Nederland’ zal behouden. Want vorig jaar april kondigde de discounter al aan dat het op bedrijventerrein Stichtsekant in Almere een kavel van 16 hectare heeft gekocht voor de bouw van een nieuw ‘aardgasvrij’ distributiecentrum van 50.000 vierkante meter. Ook hier gaat het bedrijf weer voor de hoogst haalbare BREEAM-score, Outstanding.
Het nieuwe bezorgservice (BS) distributiecentrum van 22.500 vierkante meter dat Sligro in Deventer vorig jaar oktober in gebruik nam, heeft veel overeenkomsten met dc’s die de groothandel de afgelopen jaren her en der in het land opende. Het ontwerp van de panden is vooral functioneel en gebaseerd op de bedrijfsprocessen van Sligro met andere woorden er moet een vries- en een koelcel aanwezig zijn, opslagruimten voor droge kruidenierswaren, een (gekoelde) expeditie en een grote hoeveelheid aan laad- en losdocks. Die eisen golden ook bij de bouw van het dc in Deventer, dat mede is gebouwd door de overname van de groothandelsactiviteiten van Heineken door Sligro, maar dit keer is vooral ingezet op het aspect duurzaamheid.
Dat begon al bij de keuze voor A1 Bedrijvenpark aan de zuidkant van Deventer, dat te boek staat als een van de groenste bedrijvenparken van Nederland. Het logistieke bedrijvenpark bestaat voor veertig procent uit water en groen en heeft geen gasaansluiting. Windmolens langs de snelweg A1 zorgen onder meer voor de energievoorziening. Het gasloze pand van Sligro voldoet aan de hoogste eisen van BREEAM ‘Outstanding’. Om dit hoge duurzaamheidsniveau te behalen is geïnvesteerd in hoogwaardige isolatie, dynamische ledverlichting en duurzame technieken. Zo wordt het gebouw verwarmd met restwarmte uit de koel- en vriesinstallatie. Een ander aspect – en vaak onderbelicht in het BREEAM-traject – is het feit dat bij de bouw van dit pand zo veel mogelijk ‘milieubesparend’ is gewerkt door de aannemer. Zo is het dc opgetrokken uit prefab staalbouw onderdelen dat afval besparend is. Daarnaast vond er tijdens de bouw afvalscheiding plaats op de bouwplaats in meer dan zes afvalstromen. Het water- en energieverbruik werd gemonitord en geanalyseerd en de aannemer werkte volgens een ISO14001 milieu systeem. De transportbewegingen naar de bouw zijn eveneens bijgehouden. Daarnaast stond de bouwplaats onder toezicht van een onafhankelijke professionele toezichthouder. Tenslotte zijn ecologische maatregelen getroffen. In samenwerking met de lokale vogelvereniging zijn vogelkasten geplaatst. Saillant detail: een torenvalk is inclusief nestkast direct mee verhuisd.
Reden voor het ambitieniveau Outstanding is een strategische keuze omdat de groothandel het pand daardoor goed kan doorverkopen aan een belegger, aangezien veel beleggers waarde hechten aan een hoge BREEAM-score. Het bezorgservice centrum van Sligro is overigens onderdeel van een serie van drie vrijwel identieke gebouwen die de foodgroothandel de afgelopen jaren zijn gebouwd of nog in aanbouw zijn in Breda en Maastricht. Het ontwerp borduurt voort op het distributiecentrum in Berkel & Rodenrijs, dat Sligro in 2014 in gebruik nam