Er moeten nog flink wat hobbels worden genomen maar volgens Alijd van Doorn, directeur Habeon Architecten, is de tijd rijp voor de realisatie van het eerste echte circulaire distributiecentrum. Van Doorn, een van de sprekers op de komende Summit Logistieke Hotspots, zegt vergevorderd te zijn met een concreet concept voor een circulair dc.
Lees verder
Tijdens de afgelopen Bouwbeurs presenteerde Van Doorn (43), tevens directeur duurzaamheid van Heembouw, samen met Martijn van Mansom, hoofd planontwikkeling Bedrijfsruimten bij Heembouw, voor het eerst het concept voor een circulair dc. Van Doorn zegt hierover: “Het is vooral een drijfveer vanuit onze organisaties om een circulair distributiecentrum te ontwikkelen. We ontwerpen en bouwen behoorlijk wat distributiecentra en dat heeft op tal van manieren impact op het milieu en onze planeet. Dat realiseren we ons terdege en ook wij lezen en merken dat er maatschappelijke weerstand is tegen het groeiend aantal distributiecentra in ons land. We voelen ons in die zin verplicht dat we dit beter kunnen want dat kan weer een positieve impact hebben op de hele maatschappelijke milieudiscussie.”
Kan het ook?
“We zeggen dat het kan en denken dat het ook mogelijk is. Dat is een reden om dit concept te bedenken. Iedereen heeft het vandaag de dag over circulair. Het is bijna een buzzwoord geworden. Ons streven is dat we circulair – en dit geval voor een distributiecentrum – concreet willen maken. Bovendien willen we ervaren waar we precies tegenaan lopen als een circulair distributiecentrum wordt gerealiseerd. Dat begint er dus al mee dat ons uitgangspunt is dat we een 100 procent circulair dc willen maken en dat moet in het echt ook kloppen.”
Hoe meet je of een dc circulair is?
“Toen we hieraan begonnen kwamen we er al snel achter dat er geen algemene standaard is. Dan is het best lastig om te zeggen: ‘wij gaan honderd procent circulair bouwen’ omdat er geen goede meetlat is. We gaan nu samen met twee partijen – Alba Group en het online platform Excess Materials Exchange (EME) – die meetlat verder ontwikkelen. Parallel hieraan werken we een aantal scenario’s uit. We beginnen met een nulmeting, waarbij we vastleggen hoe circulair een DC is dat we nu bouwen, hoe het beter kan en welke scenario’s daarvoor zijn.”
Er valt hoe dan ook winst te behalen bij toepassing van circulariteit
Zijn er wel voldoende circulaire materialen?
“Er zijn veel producenten op de markt die circulaire producten leveren. Ik verwacht dat dat geen probleem wordt. Daarbij komt dat ik veel verwacht van ons samenwerkingsverband met New Horizon. Met dit bedrijf willen we kijken in hoeverre we hergebruikte materialen opnieuw kunnen toepassen. Daarnaast hebben we verder de beschikking over biobased materialen. Dit betekent dat als we een circulair dc willen gaan bouwen, we gebruik kunnen maken van drie verschillende soorten circulaire producten. Een dc op deze wijze realiseren, zal altijd bestaan uit een combinatie van deze drie stromen. De uitdaging hierbinnen zit niet zozeer in de techniek, maar uiteindelijk in de waardestroom circulair maken. Circulaire producten die nu op de markt zijn, zijn niet concurrerend ten opzichte van bestaande producten. Wat we dus willen, is dat we samen met onze vaste en nieuwe partners kijken hoe we ervoor kunnen zorgen dat een circulair dc ook voor de klant aantrekkelijk is.”
Is een circulair dc niet veel duurder dan een ‘regulier’ dc?
“Daarvoor ligt de uitdaging voor ons want de investering voor de bouw van een dc met nieuwe circulaire producten ligt veel hoger dan de realisatie van dc’s zoals we dat tot op heden doen. Er is echter nooit één circulaire oplossing voorhanden. Het is altijd een samenspel van oplossingen op de eerder genoemde verschillende productstromen. Voor ons ligt de uitdaging om met slimme ontwerpoplossingen te komen zodat het circulaire dc een interessante investering wordt.”
BREEAM blijft bestaansrecht houden
Alijd van Doorn is sinds januari 2018 directeur Duurzaamheid bij Heembouw. Van Doorn heeft een uitgebreide track record op het gebied van duurzaamheid. Zo bedacht ze een energieopwekkende dansvloer, die het bedrijf Energy Floors uitwerkte en realiseerde. Ze was tien jaar lang zelfstandig projectmanager van vernieuwende ontwikkelprojecten. Gelijktijdig doceerde ze aan de TU Delft, waar ze onder andere het boek ‘Het Duurzame Ontwerpproject’ schreef. Tijdens de laatste Bouwbeurs presenteerde Van Doorn samen met hoofd planontwikkeling Bedrijfsruimten Martijn van Manson, het concept voor een Circulair Distributiecentrum.
Is er interesse bij eindgebruikers?
“We hebben een aantal klanten die hebben aangegeven interesse te hebben. We zullen een markt moeten creëren, door te laten zien dat het kan. Het is een beetje het kip en het ei verhaal. We hebben het liefst een klant die morgen zegt: ‘dit is wat ik wil’, en dan kunnen we het ook doen.”
Hoe ga je die klant dan ‘triggeren’?
“Door alvast een grote stap te zetten en aan te tonen dat circulair kan en dat het niet zo eng is zoals het misschien lijkt. Dat betekent niet alleen inzicht geven in de meerkosten, maar tegelijk ook laten zien wat voor toegevoegde waarde een circulair distributiecentrum kan bieden.”
Met dit dc-concept willen we circulair concreet maken
Wanneer staat het eerste circulaire dc er echt?
“Daar hebben we echt een klant voor nodig. We gaan niet op eigen initiatief bouwen. Het kan heel snel. Zodra een klant zich meldt dan zijn we in staat om een circulair dc te bouwen binnen de gebruikelijke doorlooptijden die wij hanteren bij reguliere projecten. We hopen eind 2020 de eerste op te kunnen leveren. We willen in ieder geval dit jaar het concept zover hebben ontwikkeld dat we een circulair dc kunnen bouwen. Vervolgens is het zaak om met een klant in een traject te stappen, waarmee we samen onze ambities kunnen waarmaken. Belangrijke voorwaarde is dat we een goede rekensystematiek aan die circulariteit koppelen zodat er bijvoorbeeld ook een subsidie voor kan worden aangevraagd.”
Hoe verhoudt circulair zich tot BREEAM?
“BREEAM blijft bestaansrecht houden. Bovendien is de Dutch Green Building Organisation (DGBC) (de organisatie verantwoordelijk voor de uitgifte van BREEAM-certificaten in Nederland, red.) bezig met het integreren van circulair. Ze hebben daar ook al de eerste stappen in gemaakt. Ik ga er vanuit dat ze met een antwoord gaan komen op de circulaire vraag. Bovendien gaat BREEAM ook over andere aspecten. Laat onverlet dat circulair er prima deel van kan uitmaken.”
Betekent circulair ook gelijk energieneutraal?
“Wat we nu zien in de markt is dat circulariteit altijd gekoppeld wordt aan materiaalgebruik. Ook wij zullen daar in eerste instantie op inzetten. Als je echt kijkt naar de brede definitie van circulariteit dan betekent het ook dat je de hele energie kringloop sluit inclusief die van water en alle grondstoffen. Als je het echt goed wilt doen dan is een echt circulair gebouw ook een energieneutraal gebouw. In eerste instantie ligt onze focus nog op materiaal anders wordt het zo groot gemaakt dat het heel ingewikkeld wordt. We kunnen overigens al wel energieneutraal bouwen, maar circulair betekent niet automatisch energieneutraal.”
We hopen eind 2020 het eerste circulaire dc op te kunnen leveren
Wat verwacht je van de Summit Logistieke Hotspots?
“Ik ben erg benieuwd wat de behoefte is van een eindgebruiker want waar zit die klantwaarde nou precies? Wij kunnen een circulair dc bouwen, maar als niemand er op zit te wachten dan is het uiteindelijk ook niet ‘duurzaam’. Ik zie voor eindgebruikers bijvoorbeeld hoe dan ook winst bij toepassing van circulariteit met name waar het gaat om de exploitatiekosten van een pand.”
