Twintig jaar geledenstond RFID al op het punt van een onmiskenbare doorbraak; massaal en zeker ook in warehousing. Maar het werd relatief stil, de grote toepassingsvoorbeelden bleven uit. Nu prijzen van labels en technologie zijn gedaald, lonkt opnieuw een doorbraak, maar dan in een beperkter toepassingsgebied. Hoewel…?
Lees verder
Terug in de tijd: Versschakel van Schuitema
Opzienbarend destijds in de logistiek: Versschakel, opgezet door Schuitema (C1000 ooit), was het eerste grote bekende RFID-project in Nederland. Het ging om het voorzien van lastdragers met RFID labels. Ook toen al kwam een aantal technische uitdagingen aan het licht, maar tevens waren de voordelen op dat moment onweerlegbaar. “Een kleine twintig jaar later zijn de kratten nog steeds niet getagd. Hoewel het duidelijk was dat het taggen van 23 miljoen kratten de keten veel zou kunnen opleveren, begon bij die omvang ook het gedonder”, vertelt Marc Flederus, hij is eigenaar van Ferm RFID Solutions een consultancybureau. Flederus ziet Versschakel als zijn eerste RFID-kindje, maar tot volwassenheid is het nooit gekomen.
Taggen van pallets en kratten is best een goed idee
Het idee van toen was zo slecht nog niet. RFID in een warehouseomgeving komt het meest tot zijn recht bij het taggen van lastdragers en kratten zoals rolcontainers en pallets. Maar de kosten zijn een belangrijk breekpunt, de manier van aanbrengen van tags en de logistieke stromen. Dat sommige bedrijven ervoor kiezen om lastdragers te taggen kan niettemin tot een goede investeringsbeslissing leiden, meent Jason Scrivens van Aucxis RFID Solutions. “Zeker als het om herbruikbare lastdragers of verpakkingen gaat is een RFID-tag makkelijk te verantwoorden.”
‘Onder elkaars rok kijken’
RFID is vaak toch complexer dan het lijkt en dat levert een belangrijk nadeel op, vindt ook Marc Flederus. “De voordelen als je een RFID-uitrol integraal benadert zijn groot, maar het betekent ook dat je als partners in de keten onder elkaars rokken moet mogen kijken. Sta je dat niet toe, dan werkt het niet. Dan ben je aan het suboptimaliseen binnen iedere silo in plaats van integraal de supply chain te monitoren en real-time bij te sturen. En juist daar zit de meeste winst. In het retail echelon van destijds werkte dat niet.” Wat uiteraard wél helpt is dat steeds meer retailers werken volgens standaarden, zoals die van GS1. Dat maakt het integraal benaderen van een RFID-uitrol makkelijker.
Honderd procent score is echt niet nodig
De kosten zijn echter vaak hoog, omdat een 100 procent scanscore werd gevraagd. Flederus zegt dat dit helemaal niet nodig is. “Ik kan me nog een pilot op Schiphol herinneren. Daar konden we vijftien jaar geleden met RFID al 98,8 procent van alle koffers ‘lezen’. Dat was ruim tien procent beter dan het scannen van barcodes. Met tien miljoen koffers is dan het sommetje snel gemaakt.” Scrivens begrijpt de roep om honderd procent scores ook niet. “Dat is vrijwel nooit haalbaar ongeacht de technologie, terwijl 99,9 procent dat wel is. Met RFID ontstaat altijd veel meer inzicht in welke bewegingen er in een magazijn of keten zijn. Natuurlijk gaat RFID niet alles voor je oplossen. Zoek eerst uit hoe stromen lopen en organiseer dat goed en kijk pas daarna naar technologie. Is de logistiek op orde, dan kan de toepassing van RFID overigens ook in warehouses zomaar tot 10 tot 30 procent besparing leiden.”
Bij veel automatisering minder noodzaak RFID
Er wordt gezegd, dat door vergaande automatisering van het warehouse en het gebruik van bijvoorbeeld AGV’s, de behoefte aan RFID in de magazijnoperatie laag is. Scrivens snapt dat wel, maar ziet toch een nuttige rol voor RFID weggelegd. “Met veel automatisering is de behoefte aan RFID minder, maar voor het tracken in de keten waar manuele handelingen aan te pas komen en voor het voorraadbeheer in winkels blijft de business case eenvoudig rond te rekenen.”
Koploper is fashion, want een dominante keten
Vooral met de opkomst van online verkopen, lijkt voor RFID een nieuw momentum te ontstaan. Dat geldt zeker voor ketens waarin een sterke regiehouder actief is of binnen een operatie die zich binnen vier muren afspeelt. De fashionsector is op dit moment de koploper waar het de adoptie van RFID betreft. Niet voor iedereen overigens. De voordelen voor partijen die de keten in handen hebben, zoals Zara en Decathlon, zijn groot. Voor een retailer als De Bijenkorf met minimaal honderd leveranciers is dat veel lastiger. Die zou dan aan alle leveranciers moeten vragen de items van tags te voorzien.
Chaos in de keten, dus daarom liefst snel voorraden tellen
Tom Vieweger van Nedap wijst op het omnichannel businessmodel als een belangrijke drijfveer om zaken als voorraadnauwkeurigheid en zichtbaarheid te verbeteren. “Eerder verkocht je gewoon een ander product als er een klant in de winkel kwam. Nu zoeken mensen online verder als ze niet precies vinden wat ze willen.” Vierweger snapt wel dat vooral fashionretailers investeren in RFID. “Waar kunnen deze bedrijven de meeste winst in de keten kunnen behalen? Door meer inzicht in hun voorraden te krijgen, want door de opkomst van omnichannel lopen ook de goederenstromen in de toeleveringsketen nu door elkaar. Meer controleren dus. Dat kan met RFID. In een half uur tijd kun je zomaar 10.000 items aan voorraad controleren. In de winkels zijn de voordelen daarmee erg groot, in warehouses bestonden die voordelen al. Toch zie je de wens om ook in dc’s op itemniveau te tracken toenemen.”
Terugverdientijden behoorlijk korter dan voorheen
De terugverdientijd van RFID ten opzichte van twintig jaar geleden is sterk verkort. De prijs van een tag ligt op één tiende, die van de randapparatuur zoals readers op één vijfde van weleer. Dus heeft RFID weer toekomst, verzekert Scrivens “Zeker, er moet nog wel veel gebeuren, maar ik zie paralellen met de barcode. Die werd zeker ook niet direct omarmd. De achterliggende systemen zijn er klaar voor, grote retailers gebruiken het en bedrijven en overheden vinden het belangrijker dan ooit om te weten dat een item echt is én dat je bent wie je bent als je je identificeert.”
Natuurlijk kent RFID beperkingen, maar de techniek blijft fascineren
Onmogelijkheden zijn en blijven bestaan, zoals dat radiosignalen in combinatie met metaal soms voor problemen kunnen zorgen. “Technische beperkingen zijn er, het kost iets, maar de mogelijkheden die het biedt en die eraan komen zijn groot. Denk aan het communiceren van RFID op producten met slimme koelkasten. In de bekende hockeystickvorm van een ontwikkeling zitten we weer in de weg omhoog.”
